مفهوم خدا در فرهنگ ایرانی


بازوب‌نویسی شده از ارتـــای خــوشـــه (سیـــــــمرغ):

« مفهوم خدا در فرهنگ ایرانی »

«…خدا در فرهنگ ایرانی، انسان را خلق نکرده تا تسلیم او باشد و پیش او زانو بزند و به فرمان او باشد. در همان پیدایش، انسان برابر با خداست. این شیوه کار و خویشکاری سیمرغ که ایثار و جوانمردی باشد، شاه‌کار و شایگان و راه‌گان گفته میشد. از این رو به این کارها «شاه‌کار یا شایگان یا راه‌گان یا شایان» میگفتند چون انسان، از هستی خود با شادی و برای شادی به دیگران یاری میداد. این واژه‌ها بعدن فقط معنای خشک و خالی «کار بی‌مزد» یا «کار اجباری برای قدرت‌مندان» پیدا کرده است. در حالیکه شاه‌کار یا شاهی‌گان یا رایگان، کاری بوده است که در جشن اجتماع، برای برپا کردن جشن اجتماعی کرده شود. جشن اجتماع، بدون این شاه‌کارها امکان ندارد. سیمرغ، خوشه اجتماع است. از این رو کار اجتماعی، کار سیمرغی یا کار شاهی است. قلدران، با دادن این عنوان به خود، و منحصر ساختن این نام به خود، معنای شاه را عوض کرده اند، و معنای شاه‌کار و شاهنامه و شایگان تحریف شده است. کسی به طور انحصاری شاه نبوده است و از این گذشته شاه کسی بوده است، که از همه هستی خود برای اجتماع بگذرد، نه کسی که خروارها پول از ملت بدزد و در خارج، وزرای مفت‌خوارش بگویند و بنویسند که فرهنگ ایران، شر و ور است. شاهنامه، در اصل، به معنای نامه سیمرغ و نامه انسان‌های سیمرغی است و ربطی به یاد کردن از قدرت‌مندان زورگو و لشکرکش ندارد. شاه‌کار، کاری بوده است، که بنام ایثار و نثار و جوانمردانه برای اجتماع =خوشه=سیمرغ کرده میشده است. شاه، در اصل سیمرغ بوده است، و از آنجا که سیمرغ در هر دانه یی هم هست، هر انسانی شاه یا سیمرغ است. و خویش‌کاری انسان، کردن کار شاهانه است. مهرورزی، کردن این گونه کارها برای مردمان است. عشق، یک بحث آسمانی و متافیزیکی نیست، عشق، نوکری از خدا و عجز و لابه پیش او نیست. عشق، یافتن این عروس که سیمرغ است در هر انسانی است. کسی سیمرغ است که لنبغ یا لانه خدا باشد. ایثار، شاه‌کار یا کار سیمرغی است. خدای ایرانی، همه ملکها و قدرتها را در تصرف خود نمیاورد تا خدا باشد، و خدا بماند و این قدرت را به کسی مانند ولی فقیه‌یی یا ارتشبدی واگذار نمیکند تا خدائیش را نگاه دارد. خدای ایرانی، باید همه وجود خود را هدیه کند، تا خدا بشود. خدای ایرانی، دانه های به هم پیوسته انسان‌هایند.»

منوچهر جمالی

جوانمرد کیست؟


بازوب‌نویسی شده از ارتـــای خــوشـــه (سیـــــــمرغ):

جوانمرد کیست؟.

  •  جوانمرد، کسیست که
    قانون وامروشریعتی را نمی پذیرد
    که جان وخرد ِانسانها را می آزارد
  • جوانمرد، کسیست که
    قانون وامروشریعتی را اجرا نمی کند
    که جان وخردِ انسان‌ها را می آزارد

منوچهرجمالی

دشمن کیست؟


دشمن کسیست که جان و خردِ انسانها و یا بطور کلی‌ جان و خرد را آزار میدهد،
دشمن کسیست که ناجوانمردی می‌‌کند،

دشمن کسیست که چنگِ وارونه می‌‌زند، یعنی در ظاهر خود را خوب جلوه میدهد ولی‌ در پنهان مکر و حیله و خدعه می‌‌کند،

دشمن کسیست که یا در درون یا در بیرونِ از خود ناهماهنگ است یا شده است،

دشمن کسیست که در یک یا چند جهت از اندازه خارج شده است،

دشمن کسیست که پیوندِ مهریِ انسانها را پاره می‌‌کند، یعنی دروغ میزند،

دشمن کسیست که پیمان شکن است،

دشمن کسیست که …

دشمن کسیست که خردش خفته است،

در فرهنگِ ایران دشمنی هم اندازه دارد،

«دشمنی کردن ، درفرهنگ ایران نیز، حد دارد .

سـرتاپای دشمن ، شرّ نیست .

با دشمن ، درهمه سوها، جنگیده نمیشود .

دشمن را ازهمه سو، زشت نمیکند وبدنام نمیسازد .

مفهوم « اهریمن »، که مخلوق ایزدشناسیِ زرتشتی است ، ربطی به فرهنگِ اصیل ایران ندارد .

حتا همان اهریمن در متون زرتشتی نیز، « مثل اعلای استوارماندن در پیمان خود تا به حد نیستی خود» هست . او، پیمان خود را به بهای نابودشدن همیشگی می پذیرد .

برای اهریمن در متون زرتشتی ،استوارماندن درپیمان ، ارزشی برتر از غلبه وپیروزی دارد .

این چنین مفهومی از دشمنی، ازارزشهای بزرگ فرهنگ ایرانست .

درمورد عرب نیزباید این فرهنگ متعالی را رعایت کرد .»

منوچهرجمالی