سنجش رنسانس واقعی‌ اسلامی (چگونه اسلام رحمانی میشود ؟) و رنسانس ایرانی (جمهوری ایرانی) و ریشه هایشان


ﺭﻧﺴﺎﻧﺲ اﺳﻼمی ﻭاقعی اﻳﺠﺎﺩ ﻳﻚ اﺳﻼﻡ ﺭﺣﻤﺎنی ﺭاﺳﺘﻴﻦ (کاری که امثال سروش و اصلاحطلبان می‌‌خواهند بکنند ،) ﻧﻴست ، ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﺑﻪ اﻧﺪﻳﺸﻪ ﻫﺎی ﻛﻔﺎﺭ ﻣﻜﻪ از جمله  اﺑﻮﺳﻔﻴﺎﻥ ، اﺑﻮﺟﻬﻞ ، اﺑﻮﻃﺎﻟﺐ ، اﺑﻮﻟﻬﺐ ، عبدالمطلب ، … اﺳﺖ. ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎ ﭘﺬﻳﺮﺵ اﻧﺪﻳﺸﻪ ﻫﺎی ﻛﻔﺎﺭ ، ﻣﺸﺮﻛﻴﻦ ، ﺫﻧﺎﺩﻳﻖ و … اﺳﺖ ﻛﻪ اﺳﻼﻡ ﺭا ﻣﻴﺘﻮاﻥ ﺭﻭﺣﺎنی ﻛﺮﺩ. ﭘﺬﻳﺮﺵ ﺷﻴﻂﺎﻥ ﺩﺭ ﻫﻤﺰیستی ﺩﻭﺳﺘﺎﻧﻪ ﺑﺎ اﻟﻠﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ اﺳﻼﻡ ﺭﺣﻤﺎنی اﻳﺠﺎﺩ ﻣﻴﻜﻨﺪ. ﭘﺬﺭﺵ ﻫﺒﻞ ، ﻻﺕ ، ﻣﻨﺎﺕ ، ﻋﺰی و ﺁﻳﺎﺕ ﺷﻴﻂﺎنی اﺳﺖ ﻛﻪ اﺳﻼﻡ ﺭا ﺭﺣﻤﺎنی ﻣﻴﻜﻨﺪ. ﺑﻪ ﻗﺪﺭ ﻛﺎفی اﺳﻼﻣﺸﻨﺎﺳﺎﻥ اﺯ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﭼﻪ ﻣﻴﻜﺮﺩﻩ و ﭼﻪ ﻧﻤﻴﻜﺮﺩﻩ ﺳﺨﻦ رانده اند و ﻣﻮﺷﻜﺎفی ﻛﺮﺩﻩ اﻧﺪ. ﻧﻮﺑﺖ ﺁﻥ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﻛﻔﺎﺭ و ﻣﺸﺮﻛﻴﻦ ﭼﻪ ﻣﻴﻜﺮﺩﻩ و ﭼﻪ ﻧﻤﻴﻜﺮﺩﻩ اﻧﺪ. بهترﻳﻦ ﻣﻨﺒﻊ ﻫﻢ ﻫﻤﺎﻥ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﺳﻼﻣﻴﺴﺖ. ﺷﺎﻳﺪ ﺭاﻩ ﮔﺮﻳﺰﺷﺎﻥ اﺯ ﺩاﻋﺶ ﻫﻤﻴﻦ ﺭﻳﺰبینی ﺩﺭ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﻛﻔﺎﺭ ﻣﻜﻪ ﺑﺎﺷﺪ اﻣﺎ اﻳﻨﺒﺎﺭ ﻧﻪ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﻣﻨﻜﻮﺏ ﻛﺮﺩﻥ ﻛﻔﺎﺭ ﺑﻠﻜﻪ اﺯ اﻳﻦ ﺩﻳﺪ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﺣﻖ ﺑﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻮﺩﻩ اﺳﺖ. ﺑﺮاﻱ ﺭﻧﺴﺎﻧﺲ اﺳﻼمی ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺪﻳﺸﻪ ﻫﺎی ﻛﻔﺮ، اﻟﺤﺎﺩ ، ﺷﺮﻙ ، ﺑﺘﭙﺮﺳﺘﻲ و … ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺘﻮﻥ اﺳﻼمی ﺑﺨﻮبی ﺣﻔﻆ ﺷﺪﻩ اﻧﺪ ﻭﻟﻲ ﺑﺸﺪﺕ ﺯﺷﺖ ، ﻣﺴﺦ ، ﻭاﺭﻭﻧﻪ و ﻣﻨﻔﻮﺭ ﮔﺸﺘﻪ اﻧﺪ ﺭا ﺑﺎﺯبینی و ﻣﻮشکافی ﻛﺮﺩ و ﺯﻳﺒﺎ ﺳﺎﺧﺖ و ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺩاﺩ. اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ اﻧﺪﻳﺸﻪ ﻫﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﺯﻳﺒﺎ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﺑﻠﻜﻪ اﺯ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻧﻔﻮﺫ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺑﺎﻻیی ﺩﺭ ﻧﺰﺩ ﻋﻮاﻡ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩاﺭﻧﺪ ، ﭼﺮا ﻛﻪ ﺁﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺩاﻳﻢ ﺁﻧﻬﺎ ﺭا ﺑﺮاﻳﺸﺎﻥ ﺑﺎ ﺧﻮاﻧﺶ ﺯﺷﺘﺶ ﺑﻴﺎﻥ ﻛﺮﺩﻩ اﻧﺪ ﭘﺲ ﮔﻮﺵ ﻣﺮﺩﻡ و ﺫﻫﻨﺸﺎﻥ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﻧﺎﺧﻮﺩﺁﮔﺎﻫﺎﻧﻪ ﺁﺷﻨﺎﺳﺖ. ﻛﺎﻓﻴﺴﺖ ﻗﺒﺢ ﻛﻔﺮ ﺭا ﻧﺰﺩ ﻋﻮاﻡ ﺷﻜﺴﺖ ﺑﻘﻴﻪ اﺵ ﺭا ﺧﻮﺩﺵ ﺗﺎ اﻧﺘﻬﺎ ﻣﻴﺪاﻧﺪ و ﻣﻴﺮﻭﺩ.

از جهت دیگر ، ﻭﻗﺘﻲ ﻧﮕﺎﻩ اﻳﺮانی ﺑﻪ اﺩﺑﻴﺎﺕ غنی اﻳﺮاﻥ اﺯ ﺩﺳﺖ اﺩﺑﺎ ﺧﺎﺭﺝ ﺷﺪ و ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻓﻴﻠﺴﻮﻓﺎﻥ اﻓﺘﺎﺩ و ﺑﺠﺎی ﺭﻳﺰبینی اﺩبی ﺩﺭ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺻﻔﺖ و ﻣﻮﺻﻮﻑ و … اﺯ ﺧﺮﺩ فلسفی ﺑﺮای ﺑﻴﺮﻭﻥ ﻛﺸﻴﺪﻥ ﺑﻨﻤﺎﻳﻪ ﻫﺎی ﻓﺮﻫﻨﮓ اﻳﺮاﻥ اﺯ ﺁﻥ اﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺷﺪ ، ﺁﻧﮕﺎﻩ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺭﻧﺴﺎﻧﺲ اﻳﺮانی (جمهوری ایرانی ، بر اساس اندیشه‌هایی‌ که توسط جمالی آفریده شده اند ،) ﻛﻢ ﻛﻢ ﻧﻤﻮﺩاﺭ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ.

ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺎﺯﻫﻢ اﻳﻦ اﻳﺮاﻥ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺭﻧﺴﺎﻧﺲ اﻳﺮانی ﺧﻮﻳﺶ ﺭا ﺑﺴﺎﺯﺩ و ﻫﻢ ﺭﻧﺴﺎﻧﺲ اﺳﻼمی ﺭا ﭘﻴﺶ ﺑﺮاﻧﺪ.

نوشته‌هایِ مرتبط:

« آنچه ماندنیست ، استخوان است »


به بهانه درگذشت سیمین

« برای رسیدن به آنچه در انسان « ماندنی » است باید « آنچه در او تغییر پذیر است » ، حذف گردد. معمولاً « بود و جوهر و ماهیت و ذات » ، همه این قسمت‌های « ماندنی » اشیاء هستند. آنچه در انسان ، تغییر پذیر است ، گوشتها و ماهیچه‌ها و اعصاب او هستند و وقتی‌ اینها رفتند و پوسیدند ، فقط استخوان‌های او باقی‌ میمانند. آنچه از انسان در واقع ، ماندنیست ، همین استخوانها هستند.

آنچه زنده است ، همان تغییر یافتنی‌ها هستند. و آنچه بودنی و ماندنی و ابدی و جوهریست ، چیزی جز استخوان نیست. آنچه تغییر می‌پذیرد ، زنده است و آنچه تغییر نمی‌‌پذیرد (بود و گوهر و ذات و ….) مرده است.

ابدیت و بود و جوهر و کمال را پرستیدن و ایده‌آل خود قرار دادن ، نشان مرده پرستیست. یک لحظه زیستن و تغییر یافتن و « این تحولات گوناگون » را چشیدن و دریافتن ، بهتر و با ارزشتر از « یک ابدیت ماندن ، و در یک حال افسردن و پایدار بودن » است.

زنده بودن ، یعنی در هر آن ، طوری دیگر بودن ، طوری دیگر شدن ، طوری دیگر حس کردن ، طوری دیگر بوئیدن و چشیدن و شنیدن و گفتن و اندیشیدن و بسودن. در هر لحظه‌ای ، امکان دیگر برای بهره دیگر یافتن از جهان و خود هست.

آیا این لحظات ، ارزشمندتر است یا هزاران هزار سال ماندن و پایدار ماندن و در یک حالت نسبت به جهان و خود بودن و با یک چشم دیدن و با یک گوش شنیدن و همیشه یک مزه را چشیدن ؟

کسیکه هزاران سال همیشه شهد و انگبین بچشد و هزاران هزار سال یک دین و عقیده داشته باشد و ……. او گرفتار شومترین عذابها خواهد بود ، و این شیوه ماندن ، از مردن به مراتب بدتر است ، از رفتن به دوزخ بدتر است. کسیکه ده‌‌‌ ساعت زیسته باشد و هر ساعتی‌ ، با دیده دیگری جهانرا و خود را دیده ، با گوشش هر ساعتی‌ لذتی از موسیقی‌ و آوازی به سبکی دیگر برده ، و خورشی از کشوری و فرهنگی‌ دیگر خورده ، زندگانیش به مراتب غنی تر از آن هزاران هزار سالست.

زندگی‌ طبق غنایش ارزش دارد نه‌ طبق درازیش و نه‌ طبق « آنچه در زندگی‌ ماندنیست ».

هم زنده بودن ، و هم پایدار و ابدی بودن ، ترکیب محالیست. این دو ایده‌آل ، با هم متضادند.

زیستن ، تغییر یافتن است ، شدنست ، سفر کردنست ، افکار مختلف اندیشیدن است. مردن ، در یک حال ماندنست ، وجود است ، کمال است ، ساکن بودنست ، همیشه در یک فکر و عقیده و حقیقت فروماندن است. آنچه هست ، مرده است. آنچه میشود ، زنده است. »

منبع:

منوچهر جمالی، بخشی از کتاب   ریشه در زمین تیره  ، ۲۴ ژانویه ۱۹۹۱ ، برگ ۱۰۱ از این کتاب را ببینید ، برگرفته از وبگاهِ فرهنگشهر، بخشِ کتابها.

نوشته‌هایِ مرتبط:

« از کمونیسم زدگی به پراگماتیسم زدگی »


« نزدیک به یک سده (سده بیستم میلادی) روشنفکران و نویسندگان ما در اثر کمونیسم زدگی ، از خویشآفرینی بازداشته شدند ، و در سده آینده در اثر پراگماتیسم زدگی از خویشآفرینی باز خواهند ماند. و اکنون که دوره گذر [از] کمونیسم زدگی به پراگماتیسم زدگیست ، ملغمه شگفت انگیزی پیدایش یافته است. همه در میان دوگونه « [از] خودبیگانگی » تاب میخورند. تفاوت کمونیسم زدگی و پراگماتیسم زدگی ، اینست که آنها آگاهبودانه کمونیسم زده شدند ، و اکنون ناآگاهبودانه پراگماتیسم زده میشوند. و کمونیسم ، از روند غنی تفکر فلسفی‌ آلمان و فرانسه و انگلیس می‌‌آمد ، در حالیکه پراگماتیسم ، فلسفه بیفلسفگی آمریکائیست که جانشین فلسفه میشود. [که] معیار زندگی‌ و فکر و اخلاق عامه را ، قیافه فلسفی‌ میدهد. ناگهان بیفلسفگان ، باور میکنند که فلسفی‌ میاندیشیده اند و نمیدانسته اند. بیفلسفگی خود عملی‌ترین و سودمندترین و کارآمدترین فلسفه بوده است. عمل ، با تثبیت یک فلسفه ، یعنی با بیفلسفه شدن ، آغاز میشد (چون تثبیت فلسفه ، نفی فلسفه است). اکنون ، عمل ، بخودی خودش فلسفه هست. »

منبع :

منوچهر جمالی ، بخشی از کتاب : تخمه ی خود زا یا صورت خدا ، انتشارات کورمالی ، لندن ، اکتبر ۱۹۹۶ ، ISBN 1 899167 85 4 . برگ ۵۴ از این کتاب را ببینید. برگرفته از وبگاه فرهنگشهر ، بخش کتابها.

نوشته‌هایِ مرتبط: